Bodemmicrobiologie als indicator voor bodemkwaliteit?

Op welke manier valt snel, eenvoudig en betrouwbaar de microbiële activiteit in een bodem te meten? In hoeverre is een bepaalde microbiële bodemactiviteit een indicator voor bodemkwaliteit? Dit zijn de onderzoeksvragen die we getracht hebben te beantwoorden in het CCBT-project (2014-2015) “Effecten van bodembeheer en bemesting op de bodemmicrobiologie - Zoektocht naar een eenvoudige indicator voor bodemkwaliteit” uitgevoerd door Inagro, PCG, PPK, pcfruit, Biobedrijfsnetwerken en ILVO. 

De Rusch-test is een relatief goedkope en eenvoudige microbiologische test die werd ontwikkeld door dokter en wetenschapper Hans Peter Rusch uit Duitsland, maar tot hiertoe weinig toepassing gekend heeft. De doelstelling van dit project was na te gaan of de Rusch-test kan dienen als indicator voor een goede bodemkwaliteit en of deze eenvoudige test, voor de teler interessante info kan opleveren in verband met de gevolgde of te volgen teeltpraktijk. Hiervoor werd in het eerste luik van het project, op verschillende biologische percelen in Vlaanderen, gedurende twee jaren, de bodemmicrobiologie door middel van drie verschillende methodes bepaald (Rusch, PLFA en DGGE). Naast het analyseren van de bodemmicrobiologie, werden tijdens het eerste jaar ook een aantal chemische indicatoren voor de bodemkwaliteit bepaald. Vervolgens werden een aantal kennisuitwisselingsmomenten georganiseerd over deze verschillende methodes en over de relaties tussen het microbieel leven in de bodem en het bodembeheer in de praktijk.
 
Met de RUSCH-test bleek het niet mogelijk om verschillen tussen bodembehandelingen vast te stellen in proefopzetten. De test bleek echter wel geschikt te zijn voor een snelle eerste screening van bodemkwaliteit van praktijkpercelen. De PLFA methode was wel in staat verschillen tussen bodembehandelingen te detecteren en is een goede indicator voor bodemkwaliteit, maar dit is een gespecialiseerde techniek en dus geen snelle indicator. De resultaten van zowel de RUSCH-test als de PLFA-methode waren gecorreleerd met chemische indicatoren voor bodemkwaliteit. De DGGE-techniek bleek een minder geschikte methode voor dit project. HWC lijkt een beloftevolle chemische indicator voor de algemene bodemkwaliteit omdat hij zowel een maat is voor de aanwezige bodembiologie (PLFA-methode) als een indicator voor de kwaliteit van de bodemorganische stof.
 
Lees het samenvattend verslag hier.
Eerder verschenen over dit project: Bodemmicrobiologie als indicator voor bodemkwaliteit?
 
Meer info?
Koen Willekens (ILVO Eenheid Plant, Teelt en Omgeving), koen.willekens@ilvo.vlaanderen.be, 09/272.26.73
Jane Debode (ILVO Eenheid Plant, Gewasbescherming), jane.debode@ilvo.vlaanderen.be, 09/272.24.80
 
Bron: CCBT, biopraktijk