SoildiverAgro, Stabiele en weerbare landbouwsystemen door verrijkte bodembiodiversiteit

Kan een verbeterd bodembeheer de biodiversiteit in de bodem verrijken, en zo de stabiliteit en de weerbaarheid van de landbouw verbeteren? Dat is de centrale vraag binnen het project SoildiverAgro. Door die vraag te beantwoorden willen we bijdragen aan het oplossen van de economische, sociale en milieutechnische uitdagingen binnen de landbouw. Door de interactie tussen bodembiodiversiteit en gewassen te bevorderen, verbetert immers de plantengezondheid, -groei en –ontwikkeling, zijn minder externe inputs nodig en levert de landbouw meer ecosysteemdiensten.

Sinds juni 2019 werken 22 partners uit 7 Europese landen aan het nieuwe Europese Horizon2020 project ‘SoildiverAgro’ (Soil biodiversity enhancement in European agroecosystems). Het project loopt tot 2024 en de Belgische partners zijn ILVO, Inagro, PSKW en POMONA. Samen willen we zicht krijgen op de huidige bodembiodiversiteit en de noden rond bodembeheer, de beste beheersmaatregelen en teeltsystemen identificeren om de bodembiodiversiteit te verbeteren, nieuwe methodes ontwikkelen om de genetische en functionele biodiversiteit in de bodem te analyseren, alles socio-economisch evalueren, om zo nieuwe strategieën te kunnen voorstellen.

 

SoildiverAgro heeft uw hulp nodig!

Eén onze eerste taken in SoildiverAgro is zicht krijgen op de huidige noden rond bodembeheer. Uw ervaring en kennis is dus van grote waarde om de problemen die landbouwers ondervinden tijdens de teelt van aardappel, tarwe en/of groenten in kaart te brengen. Bent u landbouwer, voorlichter, onderzoeker, beleidsmaker of op een ander manier betrokken bij gewasproductie of bodembiodiversiteit, dan willen wij u vragen één of meerdere vragenlijsten in te vullen. De vragenlijsten, 1 voor elke teelt in het project, bestaan uit meerkeuzevragen. Ze toetsen welke problemen volgens u prioritair moeten worden behandeld en hoe. Deze informatie zal ons helpen om onze veldproefvelden zodanig op te zetten, dat ze de belangrijkste problemen aanpakken. Uw mening zal dus doorslaggevend zijn!

AARDAPPEL: https://nl.surveymonkey.com/r/FWPGN9M

GROENTEN: https://nl.surveymonkey.com/r/FRV6MWK

TARWE: https://nl.surveymonkey.com/r/FT8BVQN

 

Intussen te velde en in het labo

Intussen zijn de onderzoeker druk aan het werk om de “stand van zaken” op het veld te bepalen. We willen zicht krijgen op de actuele status van de genetische en functionele bodembiodiversiteit in plantaardige productiesystemen. Daarom zijn op 160 akkers in 9 verschillende Europese pedo-klimatologische regio’s stalen genomen, voor de helft op biologische en voor de helft op gangbare percelen.

Na het dorsen van de tarwe in juli en augustus 2019 reden de Belgische partners een ronde doorheen Vlaanderen om tarwe op te halen, bodemstalen te nemen en regenwormen te verzamelen. De bodemstalen zullen in Europese partnerlabo’s of in België geanalyseerd worden op zowel fysico-chemische eigenschappen (o.a. organisch koolstofgehalte, diverse mineralen, pesticidenresiduen), als op biodiversiteit. De aanwezigheid van micro-bodemorganismen (bacteriën, schimmels, archaea en nematoden) wordt onderzocht en de regenwormen (macro-bodemorganismen) worden tot op soortniveau geïdentificeerd.

We willen hiermee de kennis uitbreiden over de interacties tussen bodembiodiversiteit, bodemkarakteristieken (zowel chemisch en fysisch), klimatologische omstandigheden en productiesystemen (biologische en gangbaar).

 

Het vervolg

Het hoofddoel van het project is om de beste beheersmaatregelen en teeltsystemen te identificeren, die de bodembiodiversiteit kunnen verbeteren om een positieve plant- bodemorganismen interactie te bevorderen. We zullen onderzoeken wat de verbanden zijn tussen de bodembiodiversiteit enerzijds en de plantengezondheid, -groei en -ontwikkeling, de reductie van externe inputs (zoals brandstof, water, meststoffen en pesticiden) en het leveren van ecosysteemdiensten zoals bodemvruchtbaarheid en het vastleggen van koolstof in de bodem (opbouw voorraad organische stof) anderzijds.

Vanaf 2020 zullen gedurende 3 teeltjaren 15 veldstudies doorgaan in 6 pedo-klimatologisch verschillende regio’s. In België ligt de focus op het gebruik van groenbedekker(mengsel)s (Inagro), het toedienen van compost en gecomposteerde stalmest (ILVO), het extensief versus intensief telen van groenten (PSKW) en het toedienen van gecomposteerde of gefermenteerde reststromen (POMONA). In andere landen gaat het onder andere over multiple cropping (bv. strokenteelt), het inzetten van bodemschimmels (mycorrhiza) en het ontwikkelen van nieuwe producten met plantengroei-bevorderende bacteriën (afkomstig uit de wortelomgeving).

Ondertussen ontwikkelen ILVO en de de deelnemende universiteiten betere methodes en hulpmiddelen om de genetische en functionele biodiversiteit in de bodem te analyseren en te evalueren (monitoring).

Zodra deze veldproeven lopen, gaan we de verschillende teeltsystemen ook socio-economisch evalueren, zowel op bedrijfsniveau als op regioniveau. We bekijken daarbij de geleverde ecosysteemdiensten en voeren een levenscyclusanalyse (LCA) uit voor de geproduceerde gewassen. Dit zonder de socio-psychologische en economische gevolgen voor bedrijven en regio uit het oog te verliezen.

Tenslotte ontwikkelen we een online beslissingsondersteunend instrument en toetsen we de best werkende innovaties voor de teeltsystemen zullen getoetst worden via een groep van “eerste gebruikers”. Uiteraard zullen we daarover communiceren via sociale media, in diverse publicaties en op (inter-)nationale evenementen.

 

Meer weten?

Kijk op onze website, www.soildiveragro.eu
of volg ons op sociale media:

Contactpersonen: